Met z'n vijven

Alex slaapt deze kerstnacht in het guesthouse en rijdt ons naar de airport, de schat. Pat rijdt heel veel zelf, maar de verlichting is slecht, zowel van de straten als van andere auto’s en er wordt met name op weg naar de airport nog weleens een overval gepleegd op auto’s. Volgens Pat gaat dat hier iets minder bewapend dan in Ivoorkust, maar toch jammer als ze met machetes voor de auto springen , wanneer we onze kinderen ophalen. Het blijft een raar fenomeen, dat je dan met droge ogen zegt: fijn dat Alex rijdt, die rijdt namelijk gewoon door als ze ervoor springen. Ik ben echt onder de indruk van mijn eigen ‘coping mechanisme’. Eigenlijk moet je daar toch doodnerveus van worden, maar dat is dus niet zo. Ik zou een heel blog kunnen volschrijven over dit fenomeen. Ik werk nog steeds niet en dat is jammer, maar ik heb heel veel om over na te denken en ben bezig met hoe ik/wij, omgaan met een extreem andere cultuur . Gevoelens , reacties, die nog steeds instinctief of reflexmatig naar boven komen, maar die je bijna allemaal relativeert of herziet, omdat de context waarin alles plaatsvindt zo anders is. Ik kan soms helemaal chagrijnig worden van Afrikanen, maar op het moment dat het opborrelt, denk ik bij mezelf al, ‘hoe durf ik, blanke, rijke, gelukkige, gezonde vrouw. Oordelen over stelen, zeuren, luiheid etc…. Alles wordt anders als de context anders is. Ik overweeg een studie filosofie.

Maar eerst samen, hoe fijn is dat.

Ik zou jullie willen laten voelen hoe t is om in Liberia iemand op te halen van het vliegveld. Alles is anders, de geuren, de kleuren, de geluiden, de bende, de mensen…. Het begon ermee dat we binnen 100 meter van ons huis een lekke band kregen. Voor wie Pat kent, is het niet moeilijk om je voor te stellen dat dit niet in het plan past. Pat is graag een half uur te vroeg en niet graag een halve minuut te laat. Voor een deel is deze stress ook reëel, wij hadden de originele visa en dat is vaak nodig als je door de douane wilt. Pat wilde dus naar huis om een andere auto te halen. We waren ruim op tijd, dus Alex zei niets, maar reed de auto naar een benzine station en plakte daar de band. Ik kreeg een kapotte plastic stoel om op te zitten en binnen 15 minuten waren we weer onderweg. Verder verliep het vlot en we waren in Robertsville, voordat het vliegtuig geland was. Het zag er letterlijk en figuurlijk zwart van de mensen en gekleurd van de knipperende kerstverlichting, dat een elektronisch ‘Santa Claus is coming to town ‘ voortbracht. Verschrikkelijk, ik weet eigenlijk niet of die lampjes ook in Nederland bestaan, maar ik weet wel dat wij in Paramaribo ook knipperende, gekleurde, muziek makende kerstverlichting hadden. Je moet redelijk stressbestendig zijn om die dingen aan te kunnen. Hier vertrekt niemand een spier.

Iedereen die staat te wachten, wacht net als wij op het vliegtuig uit Casablanca. Dat is lekker overzichtelijk, er landt en vertrekt hier nooit meer dan 1 vliegtuig. Per dag misschien weleens twee of drie in totaal, maar dan heb je het ook gehad. We staan er ongeveer twee minuten als Pat een mannetje heeft gevonden (voor 10 dollar oid), die zal zorgen dat Pat de kinderen straks achter de douane ophaalt. Probleem met de visa is dus van de baan. Niet veel later landen ze en na ongeveer 20 minuten kan ik ze ook begroeten. Zo fijn! De vlucht blijkt goed verlopen. De passagiers waren vooral in de US wonende Liberianen, die voor kerst naar huis komen. Noor vertelde dat bij de landing een waar gospelkoor opstak. Er werd gejuicht en gezongen, een groot vreugde spektakel. Mooi!

Thuisgekomen gaan we nog een paar uur slapen, vervolgens een lekker ontbijtje op het dakterras en daarna naar het strand.

Na het ontbijt rijden we weg. De weg naar het strand is al een belevenis op zich. Onze kinderen smullen ervan. Pat rijdt expres over de markt, waar het ook eerste kerstdag een drukte van belang is. Voor wie het trekt, gun ik iedereen om dat mee te maken. Een prachtige liberiaanse rotzooi. Herrie, stank, auto’s van links, rechts, voor en achter, op de verkeerde weghelft. Kapot asfalt, brommers die overal tussendoor ‘kruipen’, vrouwen met kinderen op hun rug, enorme zakken, schalen en andere zaken op hun hoofd en ruziemakende, luidruchtige mensen. En wij dan de enige witten. Ik begrijp niet precies waarom, maar ik vind het een heerlijk gevoel. Het ervaren van de chaos, er deel, van uitmaken en totaal op mijn gemak zijn. En ik vind het ook mooi om te zien dat Bas, Noor en Hip het ook mooi vinden. Het strand is fijn, lekker luieren, zwemmen, bodyboarden en Noor vooral slapen. Die heeft twee tentamens , tot diep in de nacht werken en een lange vlucht achter de rug.

’s Avonds thuis gaat onze extreem grote kalkoen nog voor een paar uur in de oven. Natuurlijk is halverwege de gasfles leeg en hebben we geen tang om deze los te draaien. De timmerman biedt uitkomst (1e kerstdag 19.30 uur). Sammy, de logistieke man van Wienco en zijn vriendin komen onze kinderen bekijken en merry Christmas wensen. Ze zijn met geen stok de deur uit te krijgen, gelukkig is Pat daar goed in. Hij zet ze eruit en nodigt ze uit voor het eten op woensdagavond.

We hebben een druk programma, we zullen in tien dagen een mooi stuk Liberia beleven.We gaan twee dagen naar het binnenland. Alex rijdt. Hij weet de weg en kent alle cacaofarms, heeft overal vrienden (en volgens pat ook vooral vriendinnen). Alex is mijn favoriet, hij is ook een type, maar hij houdt echt van zijn werk en hij is trots op zijn auto en bossman(dat is Pat dus). Voordat we vertrekken begint Alex te bidden. Pat vraagt hem, enigszins verbaasd:’ Alex, are you praying’? ‘Yes boss’, is het antwoord. Waarop Pat vraagt, of dat neccesary is. Ik vind dat op het eerste gezicht een wat compromitterende vraag, maar Alex vindt er helemaal niets van. Yes boss, dat is nodig. I put my life in god’s hands. En daarmee dus ook het onze…..

Nou, ik zal het niet spannender maken dan nodig, we overleven de reis :)). Onderweg belt Pat de burgemeester van het dorp. Zij beheert ook het guesthouse. Het zijn de dingen die Afrika leuk maken. Pat verteld nog dat we chicken en rice willen eten, maar Alex neemt de telefoon over. White man engels is niet te verstaan. Hij vertelt de burgemeester wat we willen eten en wat het mag kosten. Als Pat 25 dollar zegt, zegt Alex: ‘ no 20 will do’. Kennelijk is dat dus echt plenty, want over het algemeen moet je lokalen hier niet vragen voor je te onderhandelen, ze kiezen allemaal voor hun landgenoten, wij hebben geld als water(denken ze). En gelijk hebben ze, hoewel het niet als water stroomt, stroomt het al gauw harder dan bij de gemiddelde Liberiaan.

Als we na uren en uren hobbelen in de auto langs dorpjes, zoals je Afrika voorstelt, lemen hutten, blote, zwaaiende kindjes, vrouwen met baby’s op hun rug, loslopende kippen en geiten, eindelijk aankomen in Bong, moeten we naar de Mayor. Even voorstellen en dan mogen we naar het guesthouse. De burgemeester heeft een uniek haarnetje op(panty met een knoop bovenop). Ze is overduidelijk de baas, maar haar voorkomen in functie onderscheidt zich van de Nederlandse met ambtsketen behangen burgervaders en moeders. We kijken onze ogen uit terwijl de kinderen spelen en werken en water pompen en hun ogen uitkijken naar ons. Er wordt eten voor ons gekookt en borden en bekers worden per brommer bezorgd. De burgemeester komt nog even checken of het ons goed gaat en neemt de verantwoordelijke politie officer mee. Pat begrijpt onmiddellijk dat hij geld wil, ik dacht gewoon dat hij ons bezoek interessant vond. Onjuist dus. Overigens krijgt hij niets van Pat, dat soort giften laat hij door lokale werknemers doen. Geeft minder gezeur. We zitten te kletsen en te lachen en gaan met de kippen op stok. Er is wel een generator, dus we hebben licht. Verder is het basic, een bed, een wc, een ton met water om te douchen en geen ventilator of airco.

De volgende ochtend willen we om acht uur wegrijden, maar we krijgen , in tegenstelling tot wat Pat hier normaal gewend is, een ontbijt. We zijn hier een beetje nerveus over. Je moet voor je fatsoen eten, maar hoe gaat het smaken, makreel, gebakken banaan en rijst. Ging prima, we hebben gegeten en zijn dus anderhalf uur later weggereden dan gepland. Onderweg gaan we naar twee cacaofarms. Hidde scoort een paar cacaopotten en we proeven cacaobonen. Die smaken een beetje naar lychee je moet ze afsabbelen en dan de boon weggooien. Terug wandelend uit het bos naar het dorp, komen we een groepje kinderen tegen, variërend in leeftijd, van 2 tot ongeveer 9 jaar. Het 2 jarige ventje is schattig en loopt rechts van het pad, terwijl de andere kinderen links lopen. We lachen hem vriendelijk toe, maar dat wordt teveel. Ik heb zelden een kindje zo snel, zo hevig in paniek zien raken. Oeps, eerste blanken in zijn leven en dan ook nog een heel nest. Best zielig, want wij zouden hem wel willen troosten, maar ja, dat wordt hem natuurlijk niet. En de andere kinderen lachen hem alleen heel hard uit en laten hem achter in het bos. Mosos, de cacaoboer, is ook niet onder de indruk. ‘Never seen a white man, he will come back’. Afrikaanse kindjes worden geen zachte eitjes!

De volgende dag vroeg op, we gaan diep zee vissen. Ik zal wat foto’s toevoegen om het gevoel van deze dag te illustreren. In een woord geweldig. De vangst is helaas extreem slecht; na vijf minuten een blue Marlin aan de haak, die we even te zien krijgen, van een geschatte 100 kilo, maar dan los laat……………………( ). Gelukkig nog een tonijntje dat we heerlijk als sushi hebben mogen nuttigen. Echt zo lekker. Onderweg zien we een paar maal honderden dolfijnen. Zo spectaculair. Geweldig. Ze waren overal, sprongen voor, achter, naast ons en onder water zien we er ook tientallen meezwemmen. Hidde zei dat hij zich in een Disney film waande, en zo was het. Prachtig.